PFOS-schandaal: het belang van klokkenluiders in overheidsinstellingen

Waarom hier een analyse over het PFOS-schandaal in Antwerpen? Het is dankzij klokkenluiders (meer bepaald Thomas Goorden, en de mensen uit de cruciale instellingen die hem anoniem inlichtingen doorspeelden) dat dit aan het licht kwam, en het nieuws van de afgelopen weken domineert. In ons voorstel om een bescherming voor klokkenluiders in te voeren voor het personeel van de lokale besturen, verklaarde de Leuvense gemeenteraad zich onbevoegd – om niet te willen toegeven op een eis van inwoners die gekoppeld is aan de erkenning voor Julian Assange maar om toch de deur in de toekomst niet volledig dicht te houden. Het zou ons immers niet verwonderen dat het gemeentebestuur binnen dit en 2024, wanneer de volgende verkiezingen gepland zijn, wél een of andere regelgeving treft die klokkenluiders steunt (die al dan niet “pro forma” zal zijn). Op die manier kunnen ze dan de pluim op hun hoed steken, zonder daarvoor erkenning te moeten geven aan de burgers die de vervolging van Assange ook op de lokale agenda wilden zetten.

Tussen haakjes: we wachten nog steeds op antwoord op onze klacht die we bij Raad van State hebben ingediend tegen de “niet-bevoegd” verklaring van de gemeenteraad over het invoeren van een statuut voor klokkenluiders.

Terug naar het PFOS-schandaal, waar het belang van klokkenluiders (anonieme tipgevers die beschermd worden, of burgers die de corruptieschandalen en doofpotoperaties “aan de grote klok hangen”), van onschatbare waarde blijkt te zijn. Ook (en vooral) in overheidsinstellingen en privaat-publieke instellingen, zoals daar zijn Ovam, Vito, Bam (Lantis). Zoals ook de coronapandemie ons geleerd heeft, is het snel reageren over wantoestanden die de sociale bescherming en de volksgezondheid aanbelangen, van cruciaal belang om mensenlevens te redden. Zoals we in de verslagen over het uitleveringsproces van Assange op deze blog ook belicht hebben (met dank aan Craig Murray), kwam daar ook aan het licht dat de onthullingen van Chelsea Manning over de oorlogsmisdaden van het Amerikaanse leger in het Midden-Oosten het klimaat en de publieke opinie in de VS tegenover de militaire “humanitaire” interventies in het Midden-Oosten drastisch beïnvloed hebben, en mogelijk hebben bijgedragen tot een koerswijziging in de militaire politiek van de VS (zoals we in dit verslag hebben aangekaart, zie punt B.2.(c)).

De onthullingen over grondvervuiling bij grote openbare werken kunnen mogelijk een vergelijkbare koerswijziging tov sociale bescherming en volksgezondheid genereren. Het feit dat bevoegde politici in de Vlaamse regering op zijn minst al *opperen* om 3M te laten opdraaien voor de saneringskosten, is in elk geval iets dat ondenkbaar zou geweest zijn zonder de onthullingen die een vermoeden van corruptie aan het licht brachten.

We zullen de uitgebreidere kijk op het PFOS-schandaal in 3 artikels posten:

  1. De grotere politiek-economische context en de belangen die erin spelen
  2. Wie is wie?
  3. Welke vragen moet een parlementaire onderzoekscommissie hierover aansnijden?

Deze bijdragen verschijnen vanaf morgen. Wie het PfOndS-collectief wil steunen, kan dat hier doen.