Met een gast bijdrage van een kritische journalist, Luc Vanheerentals:

SOLIDARITEIT MET JULIAN ASSANGE!

WIE IS ASSANGE?

Voor velen is de Australiër Julian Assange (49) wellicht een nobele onbekende, maar iedereen kent wellicht de video ‘collateral murder’ waarin je ziet hoe een Amerikaanse helikopter in Bagdad (Irak) een precisiebombardement uitvoert waarbij een aantal burgers gedood worden. Het is een van de vele documenten waarmee de wereld dankzij het in 2006 door Assange opgerichte WikiLeaks kon kennismaken met gruwelijke oorlogsmisdaden van de VS in Irak en Afghanistan.  De VS voert om die reden al sinds jaar en dag een heksenjacht om Assange uitgeleverd te krijgen en te berechten. Van juni 2012 tot april 2019 verstopte Assange zich daarom in Londen in de Ecuadoriaanse ambassade. Eerst hing hem een uitlevering aan Zweden boven het hoofd waar hij werd verdacht van een verkrachting, een klacht die inmiddels geseponeerd werd. Nadat Ecuador zijn asielrecht introk werd hij op 11 april 2019 gearresteerd door de Londense politie en heeft VS een procedure gestart om zijn uitlevering te bekomen. De VS vraagt zijn uitlevering op basis van 18 beschuldigingen zoals schending van de spionagewet. Begin dit jaar startte voor de ‘antiterrorisme-rechtbank’ Woolwich Crown Court in Londen de hoorzittingen over deze eis. Wegens de coronapandemie zijn deze momenteel uitgesteld tot 2 november. Assange zit ondertussen opgesloten in slechte omstandigheden. Nils Melzer, VN-rapporteur betreffende martelingen en onmenselijke behandeling van gestraften,  stelde in mei 2019 vast dat Assange alle symptomen vertoonde van iemand die blootgesteld is aan psychologische martelingen. Het lijdt geen twijfel dat bij uitlevering de detentie-omstandigheden in de VS nog erger zullen zijn.

SOLIDARITEIT MET ASSANGE

Wereldwijd is er op dit ogenblik heel wat solidariteit met de opgesloten Assange. 

-Amnesty International bestempelde bij de start van het proces in februari 2020 diens opsluiting als een regelrechte aanval op vrije meningsuiting. Door dit soort aanklachten worden journalisten en anderen, die wangedrag van autoriteiten aan het licht brengen, immers afgeschrikt om info te publiceren die ze uit een betrouwbare bron kregen. Ook Amnesty waarschuwde dat de detentievoorwaarden in de VS een regelrechte foltering zal zijn.

-Ook de commissaris mensenrechten van de Raad van Europa waarschuwde rond dezelfde periode voor potentiele negatieve effect op de persvrijheid. De opsluiting roept volgens hem vragen op over bescherming van personen die schendingen van mensenrechten aanklagen, hetgeen tevens de kern van onderzoeksjournalistiek raakt. Dit zou de pers kunnen belemmeren bij het uitvoeren van diens taak als verspreider van info en publieke waakhond in democratische samenleving.

-Ook de European Federation of Journalists (EFJ) en International Federation of Journalists (IFJ) waarschuwden in januari dat de hele affaire een bedreiging is voor de vrijheid van meningsuiting en pers. Het is een extreem gevaarlijk precedent voor journalisten, media-actoren en persvrijheid. 

-120 personaliteiten, artiesten, activisten, journalisten en organisaties eisten in januari in Brussel dat België Assange erkent als politiek gevangene, waarnemers stuurt naar het Britse proces, hem internationale bescherming biedt en zich verzet tegen de uitlevering. Assange, Chelsea Manning, Edward Snowden en Sarah Harrison kregen een eredoctoraat en werden vergeleken met verzetsstrijders tijdens de oorlog. 

ASSANGE MOET BESCHERMING GENIETEN ALS KLOKKENLUIDER 

-Het Europees parlement keurde op 16 april 2019 een richtlijn goed die de lidstaten een betere bescherming van klokkenluiders oplegt voor zover het gaat om informatie over een aantal fraudegevoelige domeinen. Het parlement wou op die manier onder meer meer transparantie krijgen over schendingen van Europees recht zoals inbreuken op regeling overheidsopdrachten, financiële dienstverlening, nucleaire veiligheid… Volgens een studie van de Europese Commissie kan een betere bescherming alleen al in de sector van de overheidsopdrachten 5,8 tot 9,6 miljard euro opleveren. Belangrijk is dat klokkenluiders eerst zowel via interne als externe kanalen kunnen rapporteren. Naar de media stappen kan alleen wanneer een reactie uitblijft als er manifest gevaar is voor het publiek of bij dreigende vergeldingsmaatregelen. 

-EU-lidstaten hebben twee jaar tijd om die richtlijn om te zetten in nationaal recht, maar België deed dat nog niet. Recent eisten de Groenen geëist dat België er werk van maakt en ook onthullingen met betrekking tot defensie, diplomatie en nationale veiligheid onder de bescherming brengt. 

OOK IN ONS LAND WORDT ONDERZOEKSJOURNALISTIEK BEDREIGD – APACHE

-Het meest frappante voorbeeld zijn de rechtszaken tegen de nieuwssite Apache door de projectontwikkelaar Land Invest Group en  het Luikse pensioenfonds Ogeo Fund na diverse onthullingen over malversaties. 

-In februari 2018 verloor Land Invest en Joeri Dillen, de voormalige kabinetschef van burgemeester Bart De Wever, een zaak waarbij 350.000 euro schadevergoeding werd geëist.

-In 2019 werd een nieuwe claim ingediend waarin Ogeo Fund 500.000 euro eist van de journalisten David Leloup (Le Vif) en Tom Cochez (Apache) naar aanleiding van berichten over dubieuze transacties tussen Antwerpse Land Invest Group en het met de PS gelieerde Ogeo Fund en waarin deze laatste volgens Apache miljoenen euro’s over de balk gooide door excessieve vergoedingen te betalen aan bestuurders en managers van Land Invest. 

-Volgens journalistenvereniging VVJ kaderen deze rechtszaken in een SLAPP-strategie (strategic lawsuit against public participation) Met loodzware gerechtelijke procedures probeert men kritische nieuwsmedia aan banden te leggen. VVJ eist dat er dringend werk wordt gemaakt van een anti-SLAPP-wetgeving.

-Een andere klacht betreft het gebruik van een filmpje door Apache over het verjaardagsfeest van Erik Van der Paal van Land Invest Group en waarop tal van Antwerpse politici aanwezig waren.. De raadkamer van Antwerpen verwees twee journalisten van Apache recent doorv naar de rechtbank. Het parket had nochtans om de buitenvervolgingstelling gevraagd. Van der Paal zei dat hij er als privépersoon was. Volgens het Europees hof mag de pers de identiteit van een niet-publiek persoon wel degelijk onthullen als het maatschappelijk debat dat vraagt.  

-Eind 2019 bleek dat Land Invest Group zelfs privé-detectives had ingezet om journalisten van Apache te schaduwen. 

WAT MOET ER GEBEUREN?

-Wie wil meewerken aan solidariteitsacties met Assange kan voor wat betreft Leuven betreft contact opnemen met Fred Guldentops: fredguldentops@hotmail.com

-Contact met het Comité Free Assange Belgium kan via hun facebookpagina. Dit comité overhandigde in februari nog 4000 handtekeningen aan de Britse ambassade voor zijn vrijlating.

-Leuven zou zijn solidariteit kunnen betuigen door hem symbolisch bescherming op zijn grondgebied aan te bieden, wat inmiddels door tal van andere steden gebeurd is.

LUC VANHEERENTALS